Tak. W tym filmie można zobaczyć, jak kaczka startuje prawie pionowo z powierzchni wody. Zobacz, jak startuje pierwsza kaczka (od około 0:08). Natychmiast po starcie kaczka ma bardzo niską prędkość poziomą i pracuje nad zwiększeniem prędkości poprzez połączenie trzepotania i pionowego uderzania ogonem. Cały proces wygląda następująco:

Pokonanie 1: Kaczka gwałtownie startuje. Oba skrzydła uderzają raz o powierzchnię wody, aby wykorzystać dodatkowy opór, jaki zapewnia woda w porównaniu z powietrzem. Kaczka przypuszczalnie również naciska na wodę stopami pod powierzchnią, aby uzyskać dodatkową siłę nośną, ale nie jest to widoczne.

Uderzenie 2: Na początku drugiego uderzenia ciało kaczki jest z dala od wody, ale stopy zasłonięte przez bryzg.

Pokonanie 3: Cała kaczka jest wolna od wody i nabiera pewnej prędkości poziomej. Temu uderzeniu skrzydeł towarzyszy wyraźny pionowy ruch ogona.

Uderzenie o 4: kaczka nadal przyspiesza w poziomie, trzymając się z dala od wody.

Ponieważ kaczka zbliża się pionowo nad powierzchnią wody i pozostanie w powietrzu po tym czasie, zdefiniowałbym start jako pionowy, a następny lot jako przejście do normalnego, prawie poziomego lotu kaczki. Podobne starty rybitw można zobaczyć na tym filmie (ale zaczynając od nurkowania pod powierzchnią wody, patrz od około 1:02).

Ogólnie rzecz biorąc, wiele ptaków wodnych może wystartować pionowo z powierzchni wody, bez konieczności rozbiegu. Na ogół wystarczy stanąć twarzą do wiatru i rozwinąć skrzydła. Jeśli powierzchnia morza jest w zasadzie nieruchoma, ale jest wiatr, wówczas każda różnica prędkości między powietrzem a wodą może zostać wykorzystana do wytworzenia siły nośnej.

Jeśli nie ma efektywnego wiatru (tj. woda i powietrze poruszają się z tą samą prędkością), ptaki muszą generować siłę nośną do startu, wydatkując energię. Niektóre gatunki mogą to zrobić, ale staje się to trudniejsze wraz ze wzrostem masy ciała i obciążeniem skrzydeł. Osobiście obserwowałem młode fregaty (gatunek, który na ogół waży około 1 kg, ale ma bardzo małe obciążenie skrzydeł) unoszący się pionowo z powierzchni wody w bezwietrzny dzień. Zauważ, że fregaty normalnie nie lądowałyby na wodzie (ich pióra nie są wodoodporne), a próba lądowania w wodzie wydaje się być zabawą ze strony nieletniego.

Odpowiedź na Twoje pytanie ( „czy są ptaki wodne, które startują pod bardziej pionowym kątem?” ) jest prawdopodobnie taka: nie .

Wyjaśnienie jest dość proste: na lądzie kończyny tylne zapewniają główną siłę do pionowego startu, podczas gdy skrzydła (przednie), oczywiście niezbędne do kontynuowania ruchu generowanego przez tylne kończyny, nie są głównym przyspieszaczem startu.

Według Earls (2000), który badał start u niektórych gatunków:

Tylne kończyny S. vulgaris i C. coturnix wytwarza podstawowe przyspieszenie startu. Skrzydła działają albo po tym, jak kończyny tylne przestają wytwarzać siłę ( S. vulgaris ) lub podczas działania kończyny tylnej ( C. coturnix ), ale u obu gatunków zapewniają tylko 10–15% całkowitej prędkości startu. (moje podkreślenie)

Również w odniesieniu do ekstrapolacji wniosku na inne gatunki (idem):

Porównanie z jednym innym gatunkiem ptaków, w którym kinematyka startu zostały zarejestrowane ( Columba livia ) sugeruje, że może to być powszechny wzór dla żywych ptaków.

Teraz problem staje się jasny: siedząc na wodzie ptak wodny nie może używać tylnych kończyn do przyspieszenia startu. Musi używać tylko skrzydeł.

Wtedy możemy założyć, że użycie skrzydeł do zapewnienia 100% przyspieszenia podczas startu pionowego jest:

1. Energetycznie kosztowne, lub
2. Fizycznie niemożliwe dla ptaka ^* .

^{* Kiedy mówię fizycznie niemożliwe , nie sugeruję, że to jest „niemożliwe zgodnie z prawami fizyki” ... Mówię tylko, że ptak nie ma wystarczającej siły.}

Źródło: Earls, Kathleen, KINEMATYKA I MECHANIKA STARTU ZIEMI W STARLING STURNIS VULGARIS I QUAIL COTURNIX COTURNIX. The Journal of Experimental Biology 203, 725–739 (2000)